Институт
Устав институтаНавигация
О нас говорятКалендарь
Опрос
Архив
Ссылки
Внимание! Вы находитесь на старой версии сайта. Новая версия тут.
Пĕтĕм чăваш диктанчĕ - 2016
Категория: Новости, Дата: 29.02.2016, 17:43, Просмотров: (1099)
 Чăваш Енри Ĕç çыннин çулталăкне тата Чăваш чĕлхи кунне халалласа Чăваш патшалăх гуманитари ăслăлăхĕсен институчĕ, Чăваш Республикин вĕренÿ институчĕ, «Хыпар» хаçат редакцийĕ, Чăваш наци радиовĕ, Чăваш наци телекуравĕ, И.Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика университечĕ тата И.Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕ «Пĕтĕм чăваш диктанчĕ - 2016» акци ирттересси çинчен пĕлтереççĕ. Вăл 2016 çулхи ака уйăхĕн 25-мĕшĕнче чăвашсем пурăнакан тĕрлĕ вырăнсенчи ял-хулара иртме тивĕç. Акцин тĕп тĕллевĕ – чăваш чĕлхин пĕлтерĕшне, сум-хисепне ÿстересси. Кăçал çак акци тăваттăмĕш хут иртет. Задачисем: − чăвашла çырма пĕлнине тĕрĕслесси; − чăвашла пĕлекен кашни çынна хăй тĕрĕс çырма пултарнине тĕрĕслеме çителĕклĕ майсем туса парасси. Çак ĕçе ытларах хăй çине илнĕ май, Чăваш патшалăх гуманитари ăслăлăхĕсен институчĕ кăçалхи диктант тексчĕн конкурсне ирттересси çинчен пĕлтерет. Чăвашлăх анинче ятарласа вăй хуракансем яваплăха туйса хутшăнма пултараççĕ. Кашниех хамăр халăхăн пултаруллă вăйне кăтартма тивĕç. Аса илтеретпĕр: иртнĕ çулсенчи диктант тексчĕсене Ҫеҫпӗл Мишши, Нестер Янкас, Фатых Карим ячӗллӗ премисен лауреачӗ, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чăваш халăх поэчĕ Юрий Сементер, ЧР искусствăсен тава тивĕçлĕ ĕçченĕ, Чăваш патшалăх премийĕн лауреачĕ Марина Карягина тележурналист тата чăвашсен паллă прозаикĕ Леонид Маяксем çырни тăрăх („Асран кайми кун“) хатĕрленĕччĕ. Кăçал конкурса сакăр ĕç тăратнă, йĕркелÿ комитечĕ вĕсенчен А. Артемьевăн «Çăкăр хакĕ» повеçĕ (Шупашкар, 1977 çул) тăрăх хатĕрленĕ ĕçе суйласа илнĕ. Акцие икĕ тĕрлĕ хутшăнма пулать. 1-мĕш вариант. Хăйсем пурăнакан вырăнтах çырма кăмăл тăвакансем диктант текстне 13.00 сехетре Чăваш наци радиовĕн 105 Fm тата 72,41 УКВ хумĕсем çинче, Чăваш наци телевиденийĕн официаллă сайтĕнче (www.ntrk21.ru) тÿрĕ эфирта итлеме пултараççĕ. Диктант бланкне http://chgign.ru сайтра вырнаçтарнă. Компьютерпа Word форматпа çырнă (наборланă) е алпа çырнă текста сканерпа кăларса диктанта вуласа пĕтернĕ хыççăн 15-20 минут хушшинче çак адреспа ярса памалла: dictant2016@yandex.ru 2-мĕш вариант. Диктант И.Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика университечĕн историпе филологи факультетĕнче (Президент бульварĕ, 19а çурт, 401 тата 404 аудиторисем), И.Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн вырăс тата чăваш филологийĕ тата журналистика факультетĕнче (Университет урамĕ, 38 çурт, 434 аудитори), Чăваш Республикин вĕренÿ институтĕнче (М. Горький проспекчĕ, 5 çурт; акт залĕ) тата Н.В. Никольский ячĕллĕ Шупашкарти професси колледжĕнче (Уруков урамĕ, 8 çурт; 14 тата 21 аудиторисем) 13.00 сехетре пуçланать. Çавăн пекех ялти, районти ятарлă вырăнсенче те диктант çырма май пур. Диктант çырас умĕн орфографи тата пунктуаци правилисене аса илес текенсем валли консультаци ака уйăхĕн 21-мĕшĕнче 15.00 сехетре Чăваш Республикин вĕренÿ институтĕнче (М. Горький проспекчĕ, 5-мĕш çурт, 313 аудитори) ирттереççĕ. Улшăнусем пулма пултараççĕ, ЧПГĂИ сайтне сăнасах тăмалла! Адрес: интернет сайт: http://www.chgign.ru Тел.: 45-07-87, 45-02-58, 45-06-26 e-mail: human2000@yandex.ru 428015, Шупашкар хули, Мускав проспекчĕ, 29/I, ЧПГĂИ Институт директорĕ Ю.Н. Исаев |
Народное искусство в XXI веке: актуальность, этнокультурные взаимодействия, формы бытия, проблемы развития / науч. ред. М.Г. Кондратьев. Чебоксары: ЧГИГН, 2015. 168 с.
Категория: Новые издания, Дата: 27.02.2016, 11:11, Просмотров: (867)
 НАРОДНОЕ ИСКУССТВО В XXI ВЕКЕ: АКТУАЛЬНОСТЬ, ЭТНОКУЛЬТУРНЫЕ ВЗАИМОДЕЙСТВИЯ, ФОРМЫ БЫТИЯ, ПРОБЛЕМЫ РАЗВИТИЯ / НАУЧ. РЕД. М.Г.КОНДРАТЬЕВ. — ЧЕБОКСАРЫ: ЧГИГН, 2015. — 168 С., ИЛЛ. — (ПРОБЛЕМЫ ХУДОЖЕСТВЕННОЙ КУЛЬТУРЫ ЧУВАШИИ; ВЫП. 6).Шестой выпуск научно-исследовательского сборника «Проблемы художественной культуры Чувашии» посвящен проблемам современного фольклорного исполнительства. Издание является плодом сотрудничества Чувашского государственного института гуманитарных наук и Республиканского дворца культуры и народного творчества и продолжает ряд совместных проектов в данной области современной культуры. В числе авторов — музыковеды, филологи, педагоги Чувашии, а также Москвы, Казани. Предназначено для специалистов по проблемам развития народного творчества, работников культуры и преподавателей учебных заведений культуры и искусства. |
СУДАКОВА Е. Великий народ конструирует свою историю // РЕСПУБЛИКА. 2016. 17 февраля. №6 (1168). С. 10.
Категория: О нас говорят, Дата: 26.02.2016, 13:50, Просмотров: (814)
 СУДАКОВА Екатерина. Великий народ конструирует свою историю // РЕСПУБЛИКА. 2016. 17 февраля. №6 (1168). С. 10. |
Сотрудницы ЧГИГН поздравили сослуживцев с Днем защитника Отечества
Категория: Новости, Дата: 20.02.2016, 16:08, Просмотров: (876)
 Сотрудницы ЧГИГН 20 февраля 2016 года поздравили сослуживцев с Днем защитника Отечества. Они встретили коллег-мужчин, входивших в зал ученого совета с песнями и аплодисментами. После музыкального номера мужчин одарили ценными подарками и организовали чаепитие. Многие мужчины поделились запомнившимися забавными случаями как во время прохождения срочной службы, так и после увольнения в запас.Следует отметить, что за всю историю ЧГИГН (ЧНИИ) сотрудники института впервые пришли на данное мероприятие с орденами, медалями, разными знаками, которых были удостоены за время службы в рядах вооруженных сил, разных силовых структур, а также в деле служения Науке и Просвещению. Дорогие наши дамы! Мы, мужская часть коллектива института, сердечно благодарим вас за такой праздник! Желаем вам всего того светлого, доброго, хорошего, что только Всевышний в силах вам ниспослать! Большое спасибо! |
Поздравление женского коллектива ЧГИГН с Днем защитника Отечества
Категория: Новости, Дата: 20.02.2016, 12:31, Просмотров: (826)
 Дорогие наши коллеги-мужчины! Поздравляем вас с Днем защитника Отечества! День защитника Отечества — это символ мужества и патриотизма. Это день, когда мы поздравляем наших мужчин — деятельных, сильных, ответственных. Мужчин, которые защищают от трудностей и невзгод свои семьи, несут ответственность за настоящее и делают все возможное, чтобы будущее было счастливым. Желаем здоровья, счастья и благополучия Вам и Вашим семьям! С наилучшими пожеланиями женский коллектив ЧГИГН |
Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ. Тупмалли юмахсем. Иккӗмӗш кӗнеке / пухса хатĕрлекенĕ Е.В.Федотова. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 2016. 398 с
Категория: Новые издания, Дата: 19.02.2016, 17:28, Просмотров: (1384)
  ЧĂВАШ ХАЛĂХ ПУЛТАРУЛĂХĔ. ТУПМАЛЛИ ЮМАХСЕМ. ИККĔМĔШ КĔНЕКЕ / ПУХСА ХАТĔРЛЕКЕНĔ, УМ СĂМАХПА ĂНЛАНТАРУСЕНЕ ҪЫРАКАНĔ Е.В. ФЕДОТОВА. — ШУПАШКАР: ЧĂВАШ КĔНЕКЕ ИЗД-ВИ, 2016. — 398 С.«Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ» ярӑмри «Тупмалли юмахсем» томӑн иккӗмӗш кӗнекине архиври материалсем, экспедицисенче пухнӑ тупмалли юмахсем, халиччен тӗрлӗ ҫулсенче пичетленнӗ текстсем те кӗнӗ. Кӑларӑмра пуре тӑватӑ пине яхӑн текст. Вӗсенче чӑваш халӑхӗн пурӑнса ирттернӗ кун-ҫулӗ, вӑл тӗнчене мӗнле ӑнланни, унӑн ӗмӗрсем хушши пуҫтарӑнса пынӑ ӑс-хакӑлӗ ӳкерӗннӗ. Кӗнеке чӑваш халӑхӗн историйӗпе, сӑмахлӑхӗпе, йӑли-йӗркипе, курӑмӗпе, шухӑшлавӗпе кӑсӑкланакан кирек хӑш вулаканшӑн та усӑллӑ. |
ПĔТĔМ ТĔНЧЕРИ ТĂВАН ЧĔЛХЕ КУНĔПЕ ЧНК ПРЕЗИДЕНЧĔ Н.Ф. УГАСЛОВ САЛАМЛАНИ
Категория: Новости, Дата: 18.02.2016, 10:22, Просмотров: (1083)
  ПĔТĔМ ТĔНЧЕРИ ТĂВАН ЧĔЛХЕ КУНĔ ЯЧĔПЕ САЛАМЛАТĂП СИРЕ, ХАКЛĂ ЕНТЕШĔМĔРСЕМ! Çĕр çинче 6 пине яхăн чĕлхе теççĕ. Кашни халăхăн чĕлхи хăйне евĕрлĕ тата вăл нацин уйрăмлăхне палăртать. Авал пĕр халăха тепринчен чĕлхине пăхса уйăрнă. Хăйне кăна тивĕçлĕ чĕлхе пулмасан халăха уйрăм халăх вырăнне те хуман. Чăвашăн авалтанпах хăйĕн чĕлхи пулнă. Пирĕн мăн асаттесем пин çул каяллах чăвашла калаçнă, тăван чĕлхене ламран лама, йăхран йăха халалласа пынă, куç пек упраса пурăннă. Эпир те мăн асаттемĕрсен ятне ярар мар – тăван чĕлхене манас мар. Хаклă ентешĕмĕрсем! Сире Пĕтĕм тĕнчери тăван чĕлхе кунĕ ячĕпе пурне те тулли кăмăлпа саламлатăп, тăван чĕлхешĕн тăрăшма чăтăмлăх, çирĕплĕх тата вăй-хал сунатăп. Н.Ф. Угаслов, Чăваш наци конгресĕн Президенчĕ |
Ю.Н. Исаев успешно защитил диссертацию на соискание ученой степени доктора филологических наук
Категория: Новости, Дата: 16.02.2016, 16:49, Просмотров: (828)
 12 февраля 2016 года директор Чувашского государственного института Ю.Н. Исаев защитил диссертацию на соискание ученой степени доктора филологических наук по специальности 10.02.20 - Сравнительно-историческое, типологическое и сопоставительное языкознание. Поздравляем Юрия Николаевича с успешной защитой диссертационной работы и желаем дальнейших успехов, счастья, долголетия, крепкого здоровья! Сотрудники института |
ЧӐВАШ ЧӖЛХИ, ЛИТЕРАТУРИ, ХАЛӐХ СӐМАХЛӐХӖ: статьясен пуххи. Шупашкар: ЧПГӐИ, 2015. 256 с.
Категория: Новые издания, Дата: 16.02.2016, 14:31, Просмотров: (1574)
  ЧӐВАШ ЧӖЛХИ, ЛИТЕРАТУРИ, ХАЛӐХ СӐМАХЛӐХӖ: статьясен пуххи / пухса хатӗрл. тата ӑсл. ред. А.В. Кузнецов. - Шупашкар: ЧПГӐИ, 2015. - 256 с.«Чӑваш чӗлхи, литератури, халӑх сӑмахлӑхӗ» статьясен пуххи — 1972—1974 ҫулсенче институтра тӑватӑ кӑларӑмпа тухнӑ ярӑма асра тытса, унӑн паха енӗсене шута илсе калӑпланӑ кӗнеке. Хальхи вӑхӑтра чӑваш халӑхӗн пуян культурине тӗрлӗ енчен тишкерекен, ачасене пӗлӳ паракан ӑсчахсемпе тӗрлӗ шайри вӗренӳ учрежденийӗсенче ӗҫлекен вӗрентекенсен филологи ӑслӑлӑхӗн топонимика, этнолингвистика, лингвокультурологи, литература пӗлӗвӗ, фольклористика юхӑмӗсене кӗрекен статйисене пичетленӗ. Кӗнеке тӑван халӑх кун-ҫулӗпе, чӗлхипе, литературипе, фольклорӗпе, апат-ҫимӗҫӗпе, Чӑваш Енри ял ячӗсемпе кӑсӑкланакансене кирлӗ пуласса шанатпӑр. |
26 января 2016 года состоялась торжественная церемония оглашения Послания Главы Чувашской Республики М.В. Игнатьева Государственному Совету Чувашской Республики пятого созыва
Категория: Новости, Дата: 16.02.2016, 11:39, Просмотров: (1163)
 26 января 2016 года состоялась торжественная церемония оглашения Послания Главы Чувашской Республики М.В.Игнатьева Государственному Совету Чувашской Республики пятого созыва. Участники церемониала сфотографировались на память. Во втором ряду в центре - депутат Государственного Совета Чувашской Республики пятого созыва, директор Чувашского государственного института гуманитарных наук Юрий Николаевич Исаев. |
Пĕтĕм тĕнчери тăван чĕлхе кунне халалланă «çавра сĕтел» тата Э. Алос-и-Фонт калăпланă «Чăваш Республикинчи чĕлхе тăрăмне тĕпчени» кĕнеке хăтлавĕ
Категория: Мероприятия, Дата: 12.02.2016, 18:46, Просмотров: (856)
  2016 çулхи нарăс уйăхĕн 18-мĕшĕнче Чăваш Республикин Наци библиотекинче Пĕтĕм тĕнчери тăван чĕлхе кунне халалланă «çавра сĕтел» тата Э. Алос-и-Фонт калăпланă «Чăваш Республикинчи чĕлхе тăрăмне тĕпчени» (Шупашкар: ЧПГĂИ, 2015) кĕнеке хăтлавĕ иртрĕ. Наци библиотекин иккĕмĕш хутĕнче вырнаçнă наци литературипе библиографи пайне ăслăлăхпа вĕренÿ, культурăпа хаçат-журнал ĕçченĕсем, общество хастарĕсем, чăваш чĕлхи пуласлăхĕпе кăсăкланакансем нумаййăн пуçтарăнчĕç. Сахал мар кăсăк ыйту хускатрĕç, тăван чĕлхен хальхи тăрăмĕпе пуласлăхĕ пирки калаçрĕç, Эктор Алос-и-Фонт кĕнекинче тăван чĕлхемĕрĕн обществăри вырăнĕпе пĕлтерĕшне уçăмлăн кăтартакан фактсем официаллă статистикăран питĕ нумай уйрăлса тăни пирки пăшăрханса, çапах та чĕлхене упраса хăварма пултарасси пирки шанчăка çухатмасăр пуплерĕç каталан тĕпчевçĕпе чăваш ывăлĕ-хĕрĕ. |
Пальмова Нелли. Культура: Велик ли историей чувашский народ? // Чувашский народный сайт
Категория: О нас говорят, Дата: 11.02.2016, 10:41, Просмотров: (905)
 Пальмова Нелли. Культура: Велик ли историей чувашский народ? // Чувашский народный сайт (http://ru.chuvash.org/news/1532.html - 11.02.2016 - 10:08).Открытие в Чувашском государственном институте гуманитарных наук итоговой научной сессии, посвященной Дню российской науки, оказалось в этом году нестандартно интересным. Ученые, журналисты, краеведы, представители законодательной и исполнительной власти республики дружно собрались 8 февраля в библиотеке ЧГИГН на коллективный просмотр документально-художественного фильма «История великого народа» (Чебоксары, 2015; 40 мин.; на русс. яз.). Фильм рассказывает о возникновении чувашской нации и сложном пути ее становления: с первых исторических упоминаний (III в. до н.э.) до периода падения государства Волжская Булгария (середина XIII в.). Культура: Велик ли историей чувашский народ? |
Зинаида Паршагина, Александр Яковлев. Гуманитарии Чувашии проводят международную научную конференцию // Государственная телевизионная и радиовещательная компания «Чувашия»
Категория: О нас говорят, Дата: 11.02.2016, 10:33, Просмотров: (915)
 Зинаида Паршагина, Александр Яковлев. Гуманитарии Чувашии проводят международную научную конференцию // Государственная телевизионная и радиовещательная компания «Чувашия» (http://chuvashia.rfn.ru/rnews.html?id=207749 - 08.02.2016)Сегодня отмечается День российской науки. В Чувашии действует 85 научных школ, 37 исследовательских лабораторий. Сегодня ученые-гуманитарии собрались на свою итоговую сессию. Чувашский государственный институт гуманитарных наук посвятил день истории народа. Конференцию открыли просмотром документально-художественного фильма, авторы которого утверждают — происхождение чувашей связано с гуннами. Антон Салмин, ведущий научный сотрудник Музея антропологии и этнографии (Кунсткамеры), представил на сессии свою книгу «История чувашского народа — савирская гипотеза». В ней, опираясь на различные источники и достижения ученых в этногеномике, антропологии, этнографии, он утверждает — нужно доверять тому, как себя называет сам народ. Гуманитарии Чувашии проводят международную научную конференцию |
Михайлов Е.П. Археологические памятники Чувашского Поволжья: некоторые итоги и задачи изучения / Е.П. Михайлов, Н.С. Березина, Н.С. Мясников; науч. ред. ПА. Николаев. Чебоксары, 2015. 64 с.
Категория: Новые издания, Дата: 10.02.2016, 17:22, Просмотров: (961)
  МИХАЙЛОВ Е.П. АРХЕОЛОГИЧЕСКИЕ ПАМЯТНИКИ ЧУВАШСКОГО ПОВОЛЖЬЯ: НЕКОТОРЫЕ ИТОГИ И ЗАДАЧИ ИЗУЧЕНИЯ / Е.П. МИХАЙЛОВ, Н.С. БЕРЕЗИНА, Н.С. МЯСНИКОВ; НАУЧ. РЕД. Г.А. НИКОЛАЕВ. - ЧЕБОКСАРЫ, 2015. - 64 С. - (НАУЧНЫЕ ДОКЛАДЫ / ЧГИГН; ВЫП. 22). В докладе дан анализ развитая чувашской археологии с выделением периодов и оценкой их итогов, обоснованием актуальности научных проблем, требующих углубленного изучения. |
Багадерова В. Ăсчахсем канашларĕç // Хыпар. 2016. Нарăс, 9. С. 7.
Категория: О нас говорят, Дата: 10.02.2016, 17:15, Просмотров: (785)
 Багадерова В. Ăсчахсем канашларĕç // Хыпар. 2016. Нарăс, 9. С. 7. |